Filozofia religii

       „Gruntownie przemyślany wykład ks. Moskala ma charakter autorski, w szczególności rozwija osiągnięcia bliskiego mu przez kilkadziesiąt już lat środowiska filozoficznego KUL, zwłaszcza s. Zofii. J. Zdybickiej. Autorskim novum jest niewątpliwie programowe potraktowanie religii katolickiej jako religii paradygmatycznej, choć w dużej mierze funkcjonuje w filozofii rozumienie religii jako właściwego chrześcijaństwu. Ks. Moskal idzie krok dalej omawiając naturę religii odwołując się do historycznego modelu religio catholica, jako religio vera. Taki typ filozofowania wydaje się szczególnie przydatny dla studium teologii, wiążąc się ściśle z wykładem teologii fundamentalnej (apologetyki). Ujęcie to jest tym cenniejsze w okresie przygotowania reformy nauczania filozofii w seminariach duchownych – odpowiednio do wymogów Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis Kongregacji ds. Duchowieństwa z dnia 8 grudnia 2016 r. – jako studium samoistnego, dwuletniego, zakończonego egzaminem ex uniwersa philosophia. Jak bowiem stanowczo stwierdzał papież Benedykt XVI, »kryzys teologii posoborowej jest w dużej mierze kryzysem jej podstaw filozoficznych. [...] Gdy podstawy filozofii nie są jasne, teologii zaczyna brakować gruntu pod nogami. Nie wiadomo wtedy, jak dalece człowiek poznaje naprawdę rzeczywistość, a co za tym idzie, jakie są podstawy, na których może się oprzeć w myśleniu i mówieniu«. Filozofia, którą uprawia ks. Moskal, jest zaś programowo przedmiotowa, realistyczna, ujmuje w całej dynamice realnego człowieka poszukującego i odkrywającego Boga, objawiającego mu się w słowie i miłości zbawczej. Dla Autora religia jest więc zjawiskiem (relacją) osobowym, co nakazuje mu widzieć w niej […] nie tylko zjawisko o charakterze poznawczym, ale i afektywnym, dążeniowym.”

                                                                   ks. prof. dr hab. Stanisław Janeczek

            „Podsumowując recenzję monografii Filozofia religii ks. prof. P. Moskala, należy stwierdzić, że polskie środowisko filozoficzne otrzymuje solidny i rzetelny podręcznik do filozofii religii.

            Po pierwsze, jest on napisany przez uznanego »specjalistę« tej dyscypliny w Polsce. Po drugie, ukazana jest w sposób kompetentny całość argumentacji związanych z fenomenem religii. Po trzecie, publikacja powstała w środowisku klasycznej filozofii, którą cechuje obiektywizm i rzetelność w prezentowaniu omawianej kwestii. Po czwarte, praca napisana jest z jednej strony językiem specjalistycznym (ale metodologia, klarowność wywodu, spójność uzasadnienia, weryfikacja hipotez badawczych może być wzorem dla każdego badacza), ale z drugiej strony autor swoje wywody uzupełnia odwoływaniami do współczesnej literatury, dokumentów, wydarzeń, czyniąc lekturę niezwykle interesującą.

            […] warto zaapelować do całego środowiska filozoficznego, aby monografia ks. prof. Piotra Moskala pt. Filozofia religii stała się obowiązkową lekturą dla wszystkich studentów (i nie tylko) uczęszczających na wykłady i interesujących się filozofią religii”.

                                                                      ks. prof. uczelni dr hab. Maciej Bała