Kradzież w dobie późnego Cesarstwa Rzymskiego a wczesne chrześcijaństwo. Od Septymiusza Sewera do Grzegorza I Wielkiego

Książka autorstwa ks. drą hab. Piotra Szczura poświęcona zjawisku kradzieży na obszarze kultur śródziemnomorskich, uwzględniająca źródła pisane od czasów najdawniejszych do późnego antyku, jest publikacją pionierską. Tak obszernym studium tego zagadnienia nie tylko w wymiarze prawnym, ale szeroko pojętej kultury (nie wyłączając aspektów teologicznych) nie może poszczycić się ani naukowa literatura polska, ani europejska. Ogromna liczba świadectw oraz uwzględnionych przy ich analizie opracowań czyni dzieło Autora kopalnią informacji zarówno dla profesjonalistów, jak i wszystkich w jakikolwiek sposób zainteresowanych tym tematem. Publikacja może być wykorzystana w zakresie psychologii, socjologii, prawodawstwa, historii kryminologii, jak również w procesie edukacyjnym stróżów porządku publicznego. Dodatkowym jej walorem jest ukazanie roli chrześcijaństwa, jaką odegrało ono w postrzeganiu zjawiska kradzieży w kategorii grzechu oraz wysiłków zmierzających do łagodzenia kar za przestępstwa związane z kradzieżą, szczególnie w stosunku do osób dopuszczających się jej w sytuacjach wszechobecnej wówczas nędzy.

Z recenzji wydawniczej ks. dra hab. Janusza Lewandowicza (Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi)

Przedstawiona monografia jest opracowaniem w pełni nowatorskim, opartym na imponującej ilości starożytnych źródeł, zarówno chrześcijańskich, jak i niechrześcijańskich. Należy podkreślić, że autor podjął się opracowania tematu z obrzeża zainteresowań badaczy starożytności. Brak jest bowiem zarówno w polskiej, jak i zagranicznej literaturze tak szerokiego i dogłębnego opracowania zagadnienia kradzieży w oparciu o starożytne źródła prawne i teologiczne jednocześnie. Okazuje się jednak, że dopiero tak obszerne i wieloaspektowe ujęcie problemu daje pełny obraz społecznych przyczyn i konsekwencji kradzieży. Jest ona bowiem postrzegana z jednej strony jako przestępstwo, obarczone w zależności od obowiązującego prawa różną formą penalizacji, z drugiej zaś strony jako grzech, a więc wystąpienie przeciwko prawu Bożemu. W tym kontekście niezmiernie interesująca okazuje się analiza oceny kradzieży przez różne środowiska społeczne, a także charakterystyka osób dopuszczających się tego przestępstwa. Tak szerokie ujęcie tematu świadczy o naukowej dociekliwości autora, któremu zależy na wielopłaszczyznowym ujęciu tematu prowadzonych badań. Warto także zwrócić uwagę, że w omawianej monografii znalazło się również wiele informacji, które można nazwać ciekawostkami, jak choćby opisy zabezpieczeń domostw i dóbr materialnych przed kradzieżą. Wszystko to czyni omawianą książkę ogromnie interesującą i wartościową nie tylko dla wąskiego grona badaczy antyku. Czytelnik otrzymuje bowiem opracowanie przygotowane na bardzo wysokim poziomie naukowym, a jednocześnie niezwykle ciekawe i przystępne w swojej formie.

Z recenzji wydawniczej ks. dra hab. Pawła Wygralaka, prof. UAM