Jarosław Guzy. U źródeł złego i dobrego. Rozmowy z pierwszym przewodniczącym Krajowej Komisji Koordynacyjnej NZS

Bohater niniejszego wywiadu połączył we wspomnieniach perspektywę socjologa, działacza organizacji studenckiej, uczestnika a zarazem obserwatora przemian społecznych i politycznych ostatnich kilkunastu lat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Najobszerniejsza część książki z oczywistych względów dotyczy okresu, kiedy Jarosław Guzy współtworzył, a następnie stał na czele Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Ale niemal równie obszerne są części poświęcone okresowi internowania i komentarzom do lat późniejszych. Guzy dokonuje nieraz kontrowersyjnych interpretacji (szczególnie dotyczy to schyłkowego okresu PRL i następujących po nim przemian systemowych), posuwa się do ocen powszechnie uważanych za radykalne, które on sam nazywa racjonalnymi. Ujawnia własne sympatie i antypatie, czasem rozprawia się z obiegowymi opiniami, które często uważa za błędne, przy czym, co zrozumiałe w memuarystyce i jej pochodnych, sam prezentuje również subiektywny obraz wydarzeń.

Niniejsza książka jest pierwszą tego typu źródłowo-edukacyjną pracą wydaną w IPN. Wraz z jej bohaterem mamy nadzieję, że jej lektura skłoni przede wszystkim najmłodsze pokolenia do własnych przemyśleń, poszukiwań, refleksji na temat nieodległej przeszłości i jej dzisiejszych następstw.

(Ze wstępu)

Jarosław Guzy (ur. 1955) – współpracownik krakowskiego SKS (od 1977), przewodniczący Krajowej Komisji Koordynacyjnej NZS (1981). Studiował socjologię i historię UJ (1976–1981). W czasie strajku studenckiego jesienią 1981 stał na czele Ogólnopolskiego Komitetu Strajkowego. Internowany od 13 XII 1981 do grudnia 1982 (Białołęka, Darłówko). Współpracował m.in. z Komisją Interwencji i Praworządności NSZZ "Solidarność”, Polskim Funduszem Praworządności, Ruchem "Wolność i Pokój”. W latach 1988–1991 w USA (odbył m.in. staż w Kongresie). Po powrocie był doradcą Ministra Obrony Narodowej w rządzie Jana Olszewskiego. W 1993 wycofał się z polityki. Działał na rzecz polskiego członkostwa w NATO (m.in. w latach 1996–1999 był Prezesem Klubu Atlantyckiego). Kontynuuje działalność publiczną jako komentator i ekspert w obszarze spraw międzynarodowych i polityki bezpieczeństwa.

Robert Spałek (ur. 1971) – historyk, absolwent UW, pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Warszawie (od 2000). Autor blisko stu artykułów popularnych i naukowych oraz opracowań dotyczących historii politycznej PRL, między innymi monografii "Warszawska ulica w stanie wojennym” (2008).