Kościół misyjny według Jana Pawła II

Temat zostaje rozwinięty w pięciu rozdziałach. Pierwszy prezentuje ogólne tło zagadnienia misji. Ukazuje rozwój idei posłannictwa na tle biblijnym i historycznym oraz oryginalność misji głoszenia zbawienia jako fenomenu chrześcijańskiego. Opisuje drogi narastania misyjnej świadomości Kościoła w nauczaniu jego Magisterium i roztacza szeroką panoramę nurtów i tendencji we współczesnej misjologii i teologii misji, wskazując na trudności i kontrowersje odpowiedzialne w skutkach za wywołanie dzisiejszego osłabienia gorliwości apostolskiej wśród chrześcijan.
Drugi rozdział przedstawia najgłębsze uzasadnienie misyjności, jakim jest Bóg Trójosobowy. Dopiero Bóg jako Komunia Osób stanowi właściwe źródło misyjnej egzystencji Kościoła. Krótkie prześledzenie rozwoju trynitarnej koncepcji Boga ułatwia uchwycenie więzi misterium Kościoła z dynamiką życia wewnętrznego Trójcy Świętej. To, co posiada źródło w Trójcy, znajduje urzeczywistnienie w Kościele, a poprzez Kościół w świecie. Przy czym początek wszelkiemu ruchowi misyjnemu daje Bóg Ojciec bogaty w miłosierdzie i podjęty przezeń powszechny plan zbawienia.
Trzeci rozdział dowodzi, że posłannictwo kościelne znajduje oparcie w wierze w Chrystusa. Słabnie ono i zanika, gdy zostaje przysłonięta lub zaciemniona prawda o Chrystusie jako jedynym i uniwersalnym Zbawicielu, Pośredniku i centrum historii zbawienia. Ta część pracy ujawnia, jak ważny jest to problem teologiczny dziś i ile nieporozumieii wokół niego narosło. Chrześcijaństwo jest oparte o historyczne wydarzenia Wcielenia oraz śmierci i zmartwychwstania Jezusa. Stąd płynie moc i doświadczenie wiary Kościoła. Misterium Wcielenia i Paschy Chrystusa stanowią treść skutecznego przepowiadania apostolskiego, jak również źródło Bożego dynamizmu w świecie, nazywanego Królestwem Bożym. Kościół posłany do narodów jest znakiem, jak i sposobem inauguracji Królestwa Bożego w ludzkich sercach i obyczajach.
Czwarty rozdział jest w swej treści poświęcony głównemu animatorowi ewangelizacyjnej aktywności uczniów Chrystusa we wszystkich pokoleniach, Duchowi Świętemu, którego Jan Paweł II nazywa "pierwszym protagonistą misji". Trzecia Osoba Trójcy Świętej jest posłana wraz z Synem Bożym na świat, aby wspierać, kontynuować i zapodmiotawiać dzieło zbawcze Chrystusa w osobach i wspólnotach. Tak samo wspiera głoszenie Ewangelii i dawanie jej świadectwa przez wszystkie osoby posłane przez Kościół, jak uczestniczył we wszystkich faktach i słowach Jezusa. Działa On wieloaspektowo: dbając o wierność głoszonej Ewangelii, jak i o jej zaszczepianie i wypełnianie się w życiu ludzi. Rozdział opisuje Jego działanie wewnątrz Kościoła, jak i poza jego granicami, w obrębie innych religii, kultur i duchowości.
Wreszcie piąty rozdział, najobszerniejszy, jest w swej treści ściśle eklezjologiczny. Podejmuje problem eklezjalności doświadczenia chrześcijańskiego, czyli pytania o konieczność Kościoła w zbawczym działaniu Boga. Tak jak chrześcijaństwo jest skonfigurowane eklezjalnie, tak Eklezja trynitarnie. Właśnie jej istotna więź z Bogiem stanowiącym Komunię Osób nadaje Kościołowi charakter misterium, komunii i misji. Zakorzenienie w Bogu osobowym czyni z Kościoła szczególny rodzaj relacji Boga do świata. Z tego punktu widzenia analizowany jest Kościół jako lud Boży, Ciało Chrystusa i Świątynia Ducha Świętego, jako objawienie komunii międzyosobowej i międzywspólnotowej i jako sakrament, czyli znak i udzielenie się Bożej miłości i jedności ludziom.