Sieć dekanalna i parafialna (archi)diecezji lubelskiej w latach 1805-2005

Joanna Kumor-Mielnik
pracownik Ośrodka Badań nad Geografia Historyczną Kościoła w Polsce
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Stopień doktora
historii uzyskała w 2009 r. na Wydziale Nauk Humanistycznych tegoż
Uniwersytetu. W swoich badaniach naukowych zajmuje się historią
społeczno-religijną wieku XIX i XX, a w szczególności strukturami
terytorialnymi Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce.
Problematyka publikacji odwołuje się do dwóch zasadniczych
kwestii związanych z kształtowaniem się struktur terytorialnych
diecezji, a od roku 1992 archidiecezji lubelskiej.
Jej przedmiotem jest trwający dwa stulecia proces formowania się sieci dekanatów oraz parafii, którego cezury chronologiczne odwołują się do lat związanych z wydaniem przez papieża Piusa VII dekretu
erygującego diecezję lubelską w 1805 r. i wykonania go przez delegata
apostolskiego metropolitę lwowskiego obrządku łacińskiego Kajetana
Ignacego Kickiego w 1807 r. oraz z dwusetną rocznicą powołania do
życia (archi)diecezji lubelskiej.
Analiza zagadnień sieci parafialnej oraz dekanalnej w okresie dwustu lat dała możliwość prześledzenia etapów rozwoju struktur dekanalno-parafialnych, uchwycenia momentów zastoju
czy regresu. Z kolei przeniesienie tych zjawisk na obszar (archi)diecezji
lubelskiej, doświadczający wielokrotnych modyfikacji granic,
pozwoliło na skorelowanie licznych zmian granicy diecezjalnej z przeobrażeniami w wewnętrznej strukturze terytorialnej i organizacyjnej tejże (archi)diecezji.