Totalitaryzm

Materiały z konferencji zorganizowanej przez Amerykańską Akademię Sztuk i Nauk w marcu 1953 roku.

W marcu 1953 roku świat był ogarnięty zimną wojną, a w Korei wciąż trwał konflikt między siłami komunistów a wojskami ONZ. W tym czasie kilkudziesięciu uczonych zgromadziło się w Bostonie, by podjąć próbę analizy zjawiska totalitaryzmu, pozostającego wtedy zagrożeniem dla całej ludzkości. Do rangi symbolu może urastać fakt, że rozpoczęcie konferencji przypadło na dzień po śmierci Józefa Stalina.

W interdyscyplinarnym przedsięwzięciu wzięli udział specjaliści z zakresu historii, politologii, socjologii, psychologii, filozofii czy teologii. Wśród autorów referatów oraz osób uczestniczących w dyskusji znaleźli się między innymi Harold Lasswell, Alex Inkeles czy David Riesman, jak również urodzeni w Polsce Jerzy Gliksman i Adam Ulam. Głos zabrała także Hannah Arendt.

Tom stanowi pierwsze polskie wydanie pracy będącej pokłosiem tego spotkania. W roku, w którym wypada 80. rocznica rozpoczęcia II wojny światowej, publikacja ta powinna stanowić punkt wyjścia do szerokiej dyskusji nie tylko na temat historii XX wieku, ale także współczesnych zagrożeń.

Prezentowana polskiemu czytelnikowi książka stanowi ważny zapis pierwszego etapu powojennej refleksji nad totalitaryzmem. Studiowanie pracy pozwala zapoznać się z wieloma zagadnieniami szczegółowymi w zakresie ideologii i praktyki ustrojów totalitarnych, jak również pojąć ogrom wyzwań intelektualnych, etycznych i metodologicznych wyrastających przed tymi, którzy zmagają się z tą problematyką.

Z wprowadzenia dr. Arkadiusza Górnisiewicza