Encyklopedia Katolicka. Tom 18 (Serbowie - Szczepański)

Oddajemy do rąk Czytelników tom XVIII Encyklopedii katolickiej, zawierający 1958 haseł (w tym 811 osobowych, 604 geograficzne, 543 rzeczowe) zrealizowanych przez 492 autorów. Najwięcej miejsca poświęcono wybitnym postaciom szeroko rozumianych nauk humanistycznych oraz przedstawicielom świata kultury i sztuki. Krzewienie ich dorobku i ukazywanie wpływu wywartego przez nich na dzieje religijne, społeczne, polityczne i kulturalne jest naszą podstawową misją. Współcześnie zadanie to staje się tym ważniejsze, im częściej w środkach masowego przekazu wyrażane są opinie kontestujące zasadność czy przydatność badań humanistycznych. Do podstawowych celów Encyklopedii katolickiej należy rejestracja osób i zagadnień o szczególnym znaczeniu dla życia religijnego, dlatego znalazły się tu liczne biogramy świętych oraz sług, ukazujące chrześcijański styl życia, wolny od wszelkiego strachu, nacechowany szacunkiem wobec innych, skromnością i słusznością postępowania. Licznie reprezentowane są biogramy osób tworzących hierarchiczną strukturę Kościoła: papieży, patriarchów, kardynałów, arcybiskupów i biskupów. Ukazują one nie tylko osiągnięcia tych osób w zakresie organizacji życia kościelnego, ale również ich starania na rzecz rozwoju społeczeństwa. Zamieszczono także biogramy postaci istotnie wpływających na polityczne losy państw i narodów: władców, polityków, działaczy społecznych, a także bohaterów narodowych. Kulturotwórcze zaangażowanie człowieka na gruncie literatury ukazano w biogramach pisarzy obcych i polskich. Poza częścią faktograficzną obejmują one także analizy ważniejszych utworów. W obszarze sztuki warto zwrócić uwagę na biogramy architektów, kompozytorów, malarzy i rzeźbiarzy, syntetyzujące ich dorobek artystyczny. Problematykę rozważaną na przestrzeni wieków w humanistyce ukazują zwłaszcza biogramy filozofów, teologów czy biblistów, podejmujących szczegółowe badania zwłaszcza nad słowem Bożym, Starym Testamentem i synoptycznymi Ewangeliami. W bliskiej korelacji z tym obszarem badawczym pozostają osiągnięcia filologów oraz historyków, zarówno starożytnych, kładących podwaliny pod tę dyscyplinę nauki, jak i badaczy naszych dziejów ojczystych. Na szpaltach Encyklopedii znalazły się także opracowania dotyczące osób podejmujących badania z zakresu chemii, ekonomii, matematyki i psychologii. Dzieje zbiorowości ludzkich dokumentują opracowania poświęcone państwom, ważniejszym centrom życia religijnego oraz jednostkom administracji kościelnej. Problematykę humanistyczną w jej interdyscyplinarnych powiązaniach prezentują liczne hasła rzeczowe z zakresu teologii i filozofii. Wyniki tych badań, wsparte osiągnięciami socjologii, odwołującej się do społecznej doktryny katolickiej i społecznej myśli katolickiej, mogą przyczynić się do lepszego funkcjonowania wszystkich struktur społecznych, z poszanowaniem zasad solidarności i sprawiedliwości.